Stękka letur   +   Minnka letur   -         A    B    C    D

Starfsemi
Markmiš
Rannsóknir og žróun
Yfirlit Verkefna
Sérhęfš tęki
Starfsmenn
Fréttir
Rįšstefnur
Mįlmgaršur
Efnis og vöruprófanir
Lagnaval
Į döfinni


 

Fréttir Efnis- og umhverfistęknideild

Nżtt efni Eldra efni
9.3.2005
Opti-Pack. Lįgmörkun umbśša - nż heimasķša

Nż heimasķša Opti-Pack www.opti-pack.org var opnuš 28. febrśar 2005. Heimasķšan er afrakstur norręns verkefnis sem hafši žaš markmiš aš śtbśa einföld tęki til aš ašstoša fyrirtęki viš aš lįgmarka umbśšanotkun.

Markmiš verkefnisins

Aš žróa og prófa einfaldar ašferšir sem henta fyrirtękjum til aš sżna fram į lįgmörkun umbśšanotkunar og hanna kerfi til aš halda utan um upplżsingar sem varša umbśšir žannig aš žęr séu ašgengilegar eftirlitsašilum og starfsmönnum fyrirtękis. 
Žróun umbśšavķsa sem gefa upplżsingar um umbśšanotkun. Markmišiš er tvķžętt, annars vegar geta fyrirtęki fylgst meš žvķ hvernig žau standa sig milli įra og hins vegar mišaš viš stöšuna almennt ķ sinni atvinnugrein.

 Afrakstur

Nišurstöšur verkefnisins eru birtar į ašgengilegan hįtt į heimasķšu verkefnisins:

·         Opti-Pack kerfiš sem er tęki til aš vinna markvisst aš lįgmörkun umbśša

·         Umbśšavķsar sem eru ašferšir til aš fylgjast meš žróun umbśšanotkunar

·         Fręšsluefni um prófanir į umbśšum

·         Dęmi og reynsla fyrirtękjanna sem tóku žįtt ķ aš žróa kerfiš

·         Skżrsla ķslenska verkhlutans žar sem unniš var meš SĶF og Kassagerš aš hagręšingu ķ hönnun og pökkun. Skżrslan į pdf formi.

Heimasķšan er į ensku og koma žar fram góšar leišbeiningar og mikill fróšleikur um umbśšahönnun, prófanir og skipulag umbśšamįla. Hśn er gagnleg fyrir alla sem vilja nį betri nżtingu umbśša. Ķ reglugeršum eru settar fram kröfur um aš nota skuli minnst mögulegt magn umbśša utan um vörur og aš sżnt sé fram į aš umbśšir séu endurvinnanlegar eša endurnżtanlegar (umbśšareglugerš nr. 609/1996 og stašlaröš 13427-13432). Boriš hefur į žvķ aš žaš vanti ašferšir sem fyrirtęki geta nżtt sér til aš uppfylla žessar kröfur en hér er reynt aš bęta śr žeirri žörf.

Nįnari upplżsingar veita Žórhildur Kristjįnsdóttir, [email protected],  eša Ingólfur Örn Žorbjörnsson, [email protected], hjį Išntęknistofnun, Eva Yngvadóttir hjį RF og Bryndķs Skśladóttir hjį Samtökum išnašarins.


 
10.6.2004
Endurnżjanleg orka- alžjóšleg rįšstefna

Aljóšlegri rįšstefnu um endurnżjanlegar orkulindir, sem fulltrśarfrį 154 žjóšum sóttu, lauk ķ Bonn žann 4. jśni meš samžykkt pólitķskrar stefnuyfirlżsingar um breyttar įherslur ķ orkunżtingu.

Žar er lögš įhersla į aš nį markmišum Sameinušu žjóšanna um fękkun um helming žeim sem lifa viš örbirgš og nį sjįlfbęrni ķ umhverfismįlum fyrir įriš 2015.  Žessi samžykkt endurspeglar gjörbreyttar įherslur ķ heiminum ķ orkumįlum. 

Į Išntęknistofnun hefur į undanförnum įrum veriš unniš ķ samręmi viš žessar įherslur į fjölmörgum svišum. Lķfdķsill, vetni sem eldsneyti fyrir skip, bórhżdrķš, geymsla fyrir vetni og orka ķ vatnsstreymi eru dęmi um nżleg verkefni hjį Išntęknistofnun sem endurspegla žęr breytingar sem oršiš hafa į allri vinnu į sviši umhverfismįla. 

Lķtil fyrirtęki og  frumkvöšlar snśa sér ķ auknum męli til stofnunarinna meš hugšarefni sķn og fį ašstoš viš aš leysa  vandamįl sem tengjast nżjum orkugjöfum, orkusparnaši, nżtingu jaršvarma og reyndar żmsu öšru.


 
11.5.2004
Hvaš getur nanótękni fęrt okkur?

 

Nanótękni er aš žróast upp śr žverfaglegum grunnrannsóknum ķ ešlisfręši, efnafręši og lķffręši. Į nanómetraskalanum, sem er stęršarskali fįrra atóma og sameinda, hafa vķsindamenn žróaš ašferšir til žess aš mešhöndla einstök atóm og sameindir og raša žeim saman ķ nż manngerš kerfi meš fyrirfram įkvešna eiginleika.

Hįskóli Ķslands hélt žverfaglega rįšstefnu: Tęknin ķ samfélaginu, samfélagiš ķ tękninni dagana 18.-19. mars 2004.

Snorri Ingvarsson, sérfręšingur į Išntęknistofnun, hélt erindi į mįlstofunni Hvaš getur nanótękni fęrt okkur? . Erindi Snorra er hér į pdf formi.


 
3.5.2004
Frumathugun į framleišslu natrķum bórhżdrķšs į Ķslandi lofar góšu

Nżlokiš er verkefninu bórhżdrķšframleišsla į Ķslandi, er styrkt var af tęknisjóši Rannķs.  Tilurš verkefnisins var skošun į hugsanlegri geymslu vetnis ķ natrķum bórhżdrķš efnasambandi.  Stofnaš var til samstarfs viš bandarķskt fyrirtęki aš nafni Millennium Cell en žaš hafši nżlega žróaš ašferš til aš losa vetni śr slķkum efnasamböndum.  Verkefniš var unniš undir stjórn Ķslenskrar NżOrku og ķ samstarfi viš Išntęknistofnun auk Millennium Cell.  Markmiš verkefnisins var aš finna heppilegt ferli til framleišslu į natrķum bórhżdrķšs į Ķslandi og kanna hagkvęmni žess meš tilliti til ķslenskra orkuaušlinda.

Įkvešiš var aš einbeita sér aš ferlum sem frekar voru nżtnir į hrįefni (höfšu hįtt "yield") en hugsa sķšur um orkunotkunina.  Til varš tillaga aš svoköllušu endurbęttu Schlesingerferli sem byggir aš miklu leyti į hefšbundnu framleišsluferli natrķum bórhydrķšs en meš töluveršum endurbótum žó.  Schlesinger ašferšin byggir į žvķ aš vinna natrķum bórhydrķš śr bórsżru og natrķum klórķši.  Hér var breytt śt af žvķ og mišaš viš aš natrķum mįlmurinn yrši framleiddur śr natrķum hżdroxķši ķ staš natrķum klórķšs eins og venjulega er gert.  Viš śtreikninga kom ķ ljós aš framleišsla meš žessum hętti getur skilaš afuršaverši sem er umtalsvert lęgra en heimsmarkašsverš į sódium bórohydrķši. 

Til aš vera fullviss um aš hér sé um žaš višskiptatękifęri aš ręša sem žaš vissulega lķtur śt fyrir, er nįkvęmari rannsókna žörf.  Sérstaklega žarf aš skoša framleišslu natrķum mįlmsins.  Framleišsla į natrķum mįlmi śr natrķum hżdroxķši er ekki žróuš ašferš. Meš žvķ aš nota himnu śr natrķum beta alumina mį hugsanlega rafgreina hann viš 300 – 350°C žó er töluverš óvissa um endingartķma himnunar, en žaš getur haft töluverš įhrif į hagkvęmi framleišslunnar.

Ef įframhaldandi tilraunir meš rafgreiningu natrķum hżdroxķšs lofa góšu bendir allt til žess aš framleišsla į natrķum bórhżdrķši meš žessu nżja ferli sé mjög samkeppnishęf viš žęr framleišsluašferšir sem notašar eru ķ dag.  Hér er žvķ greinilega um mjög įhugaverša nżjung į svišiš orkufreks išnašar aš ręša sem fyllst įstęša er aš skoša betur.


 
10.12.2003
Örtęknivettvangur

Śt er komin skżrslan Stefnumótun og framtķšarsżn Örtęknivettvangs. Skżrslan į pdf-formi

Inngangur

Žau sviš tękni og vķsinda sem snśa aš uppbyggingu og mešhöndlun efnis į nanóskala hafa undanfarin įr veriš ķ mikilli žróun. Litiš hefur veriš til žessara sviša, hér eftir nefnd örtękni, sem helsta vaxtarsprota ķ tękni og vķsindum. Örtękni hefur mikla žverfaglega nįlgun og mun žróun hennar og notkun aš mati margra helstu sérfręšinga, gerbreyta mörgum hefšbundnum lausnum ķ vķsindum og tękni.

Evrópusambandiš hefur meš sjöttu rammaįętlun sinni sett örtękni ķ öndvegi og er meš sérstaka įętlun um verkefnabundin stušning viš örtęknisvišiš. Alls er įętlaš aš leggja 1300 milljónir evra ķ verkefnastušning į fjögurra įra tķmabili, sem sķšan lišlega tvöfaldast meš framlagi žįtttakenda. Bandarķkin eru sömuleišis meš svokallaš "National Nanotechnology Initiative" sem fékk į žessu įri $600 milljóna dollara framlag frį alrķkisstjórninni en auk žess leggja hin einstöku rķki sérstaka įherslu og fjįrmuni ķ örtęknina. Nįnari lżsing į örtękni er aš finna ķ višauka 2.

Örtęknin tekur ekki eina fręšigrein fram yfir ašra žvķ aš hśn hefur žį sérstöšu aš vera žverfagleg ķ ešli sķnu og er samvinna mismunandi fręšasviša forsenda įrangurs.

Žetta er sżn sem menn hefur dreymt um ķ įratugi en er nśna aš verša aš veruleika innan örtękninnar. Hįskólar og ęšri menntastofnanir hafa leitt žessa žróun en einnig

hefur mikiš starf veriš unniš innan rannsóknadeilda stórra fyrirtękja og stofnana. Margir hérlendir vķsindamenn hafa hlotiš menntun og žjįlfun į hinum żmsu svišum

örtękni og hafa komiš heim aftur aš loknu nįmi meš góša menntun, mikilvęga žekkingu og reynslu. Sś žróun mun efla žessi vķsindi hérlendis og hefur kallaš į

stefnumótun ķ örtękni og naušsynlega uppbyggingu į ašstöšu og tękjabśnaši.

Į Ķslandi hefur žegar veriš stofnaš til sameiginlegs vettvangs žeirra sem hafa starfaš eša hafa įętlanir um aš starfa į sviši örtękni og skilgreint markmiš žess vettvangs er aš efla og żta undir žróun örtękninnar hérlendis. Einn lišur ķ žessari vinnu er aš virkja félaga vettvangsins til stefnumótunar og leggja hana sķšan fyrir nżtt vķsinda og tęknirįš til įframhaldandi vinnu. Hjįlögš skżrsla er gerš ķ žessum tilgangi.

Reykjavķk 8 október 2003.

Davķš Lśšvķksson, Samtökum išnašarins.

Hilmar Janusson, Össur hf.

Ingólfur Žorbjörnsson, Išntęknistofnun Ķslands.

Kristinn Johnsen, Lyfjažróun hf.

Snębjörn Kristjįnsson, Rannķs

Sveinn Ólafsson, Hįskóla Ķslands


 

Stękka letur   +   Minnka letur   -         A    B    C    D