MagnesÝum mßlmur og kÝsiloxÝ ˙r ˇlivÝni
┴ ßrunum upp ˙r 1995 voru uppi ßform um a byggja magnesÝum mßlm verksmiju ß Reykjanesi. Var ■ß ßforma a nota skeljasand og sjˇ sem hrßefni fyrir magnesÝum framleisluna, en einnig komu innflutt hrßefni s.s. magnesÝt til skounar. M.a. voru sendar fyrirspurnir til GrŠnlands um hugsanleg hrßefni fyrir magnesÝum framleislu. ═ ljˇs kom a hefbundin hrßefni til magnesÝumframleislu er ekki a fß ß GrŠnlandi, en ■ar er nßma me olÝvÝni sem innihÚldi um 50 % magnesÝum oxÝ og 40 % kÝsiloxÝ. Ůß kom upp s˙ spurning hvort hŠgt vŠri nota ˇlivÝn frß GrŠnlandi sem hrßefni fyrir framleislu ß magnesÝum mßlmi? Til ■ess a leita svara vi ■essari spurningu var ß ßrinu 1997 unnin heimildak÷nnun ß IntŠknistofnun um hugsanlega nřtingu ß ˇlivÝni sem hrßefni fyrir magnesÝum framleislu. Verkefni ■etta fÚkk svo kallaan forverkefnisstyrk frß TŠknisjˇi, en einnig l÷gu IntŠknistofnun og ═slenska magnesÝumfÚlagi fram fjßrmuni. Niurstaa ■essa verkefnis var a ekki vŠri bara hŠgt a nřta ˇlÝvÝn til a framleia hrßefni fyrir magnesÝum, heldur fengist einnig kÝsilduft sem aukaafur. Annar vŠnlegur kostur vi ˇlvÝn er a lÝti af kolsřru og ÷rum grˇurh˙salofttegundum sleppur ˙t Ý andr˙mslofti, en ÷nnur hrßefni fyrir magnesÝum framleislu leia til umtalsverar losunar ß kolsřru ˙t Ý andr˙mslofti.
Vegna ■essar vŠnlegu niurstana leituu IntŠknistofnun og ═slenska MagnesÝumfÚlagi eftir samstarfi vi grŠnlenska fyrirtŠki sem rÚ yfir ˇlivÝn nßmunni. Ůessu ailar skilgreindu nřtt verkefni sem unni var 1998 ľ 2000 og var verkefni styrkt af NORA, TŠknisjˇi og grŠnlenskum sjˇi. Ůetta verkefni leiddi Ý ljˇs a ˇlivÝn var auleysanlegt Ý saltsřru og a framleia mŠtti magnesÝum klˇri af ■eim hreinleika sem hentai fyrir framleislu ß magnesÝum mßlmi og a me ■vÝ a střra uppleysingu ˇlivÝns Ý saltsřru mŠtti inna vissra marka střra eiginlekum kÝsilduftsins. Frumathugun ß hagvŠmni ■ess a nota ˇlivÝn sem hrßefni leiddi einnig Ý ljˇs a ˇlivÝn er ˇdřrasta hrßefni sem hŠgt er a fß fyrir magnesÝumframleislu ef hŠgt er aselja kÝsilinn sem fellur til sem aukaafur, sjß nßnar hÚr.Til ■ess a kanna m÷guleika ■ess a selja kÝsilduft var haft samband vi nokkra aila, m.a. Allied Efa h.f. sem var a athuga m÷guleika ■ess a setja af sta kÝsilduft framleislu me annarri afer. IntŠknistofnun sˇtti sÝar um einkaleyfi ß ßkvenum aferum vi framleislu kÝsildufts ˙r ˇlivÝni.
Ekki var strax framhald ß ■essu verkefni vegna ■ess a ÷llum ßformum um byggingu magnesÝum mßlm verksmiju ß Reykjanesi var slegi ß frest.
Allied Efa h.f. vann ß ■essum tÝma a nokkrum ■rˇunar og fjßrfestingaverkefnum Ý Noregi. Seint ß ßrinu 2001 sßu starfsmenn Allied Efa a fřsilegt gŠti veri a nota ■ß tŠkni sem ■rˇu hafi veri ß IntŠknistofnun til uppleysingar ß ˇlvini og framleislu ß kÝsildufti til a koma af sta framleislu Ý Noregi, en ■ar eru miklar nßmur af ˇlivÝni. Var ˙r a IntŠknistofnun veitti Allied Efa einkarÚtt ß a nřta tŠkni til framleislu ß kÝsildufti ˙r ˇlivÝni. Allied Efa tˇk sÝan upp samstarf vi norskan aila um fyrstu athuganir ß ■essum m÷guleika, en vi ■essar athuganir naut Allied Efa astoar IntŠknistofnunar. Fyrstu athuganir ■ˇttu lofa ■a gˇu a seint ß ßrinu 2002 var sÚrstakt fyrirtŠki stofna Ý Noregi um frekari ■rˇunarvinnu. IntŠknistofnun, ßsamt norsku samstarfsailunum hÚlt ßfram a ■rˇa aferir til a střra eiginleikum kÝsilduftsins og sˇtt var um nřtt einkaleyfi um kÝsilduftframleislu ˙r ˇlivÝni. Aferirnar voru sÝan reyndar Ý tilraunaverksmiju Ý Noregi. Er n˙ unni a ■vÝ a fjßrmagna nŠstu skref.